Enkoprezis çocuğun dışkısını tutma ve bırakma işlevini denetleyebileceği yaşa gelmiş olmasına karşın, istemli ya da istem dışı olarak dışkısını uygun olmayan yerlere bırakması olarak tanımlanan bir dışa atım (dışkılama) bozukluğudur. Çocuklarda bu bozukluğun görülme oranı % 1-3 olarak bildirilmiştir. Ülkemizde yapılan bazı çalışmalarda ise bu oranının % 4 olduğu saptanmıştır.

TANI ÖLÇÜTLERİ

İstemsiz ya da amaçlı olarak, yineleyen bir biçimde dışkının uygunsuz yerlere (giysilerin ya da döşemenin üstüne) yapılması

En az 3 ay süreyle ayda en az bir kez böyle bir olayın olması
Takvim yaşının en az 4 olması (ya da eşdeğer bir gelişim düzeyi)
Bu davranışın bir maddenin ya da kabızlığa neden olma ile ilişkisi olmayan genel bir tıbbi durumun doğrudan fizyolojik etkilerine bağlı olmaması

Enkoprezisi olan hastaların çoğunda kabızlık görülür. Tuvalet eğitimine çocuğun sfinkterleri üzerindeki denetimini kazanmaya başladığı 1,5-2 yaş civarında başlaması uygundur. Gelişimsel açıdan bebeğin sfinkter tonusunu denetlemesinin olanaksız olduğu bir dönemde tuvalet eğitimine başlanması ya da çocuğun sfinkterleri üzerinde denetimi olmasına karşın tuvalet alışkanlığının öğretilmemesi enkoprezis nedenleri arasındadır. Aile düzenindeki önemli değişiklikler ve kayıplar gibi zorlu yaşam olayları enkoprezis için nedensel önem taşımaktadır. Enkoprezis cinsel istismar sonucu oluşabilir.
Enkoprezisin herhangi bir psikiyatrik hastalık olmadan tek başına görülmesi nadirdir. En sık eşlik eden ek tanılar enürezis, karşıt olma karşıt gelme bozukluğu, anksiyete bozuklukları, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu, depresyon, davranım bozuklukları,cinsel istismardır.

TEDAVİ

Kayıt Tutma ve Ödüllendirme: Enkoprezisi olan çocuklardan iki ayrı sütunda kayıt tutması istenir. İlk sütun her sabah kahvaltıdan sonra tuvalete gidip gitmediğine ilişkin bilgileri içerir; ikinci sütun ise çocuk olası kazaları kaydeder. Ödüllendirmenin ilk sütuna göre yapılması daha uygun olur.

Dışkılamanın Düzenlenmesi: Özellikle kabızlığı olan çocuklarda sabah kahvaltıdan sonra 3-4 dakika süreyle tuvaletini yapıncaya kadar ıkınması konusunda anlaşma yapılması çocuğun tedaviye katkısının sağlanması açısından çok önemlidir. Posalı yiyecekler ve bol sıvı tüketilmesi diyette uyulması gereken önemli noktalardandır.

Gerekli görülen vakalarda ilaç tedavisi uygulanmaktadır.