Enürezis, idrar kaçırma anlamında kullanılmaktadır. Çocuklarda mesane kontrolü, gündüzleri 2–3 yaş, geceleri ise 3–4 yaş civarında kazanılmaktadır. Erkek çocukların bu kontrolü kazanması da kızlardan daha geç dönemde olmaktadır. Ancak ergenlik döneminde her iki cinsiyette benzer sıklıkta görülür. Düşük sosyoekonomik ve eğitim düzeyi olan ortamlarda ve kurumlarda yaşayan çocuklarda daha sık olarak görülmektedir.

TANI:

Enürezis tanısı koymada aşağıdaki özellikler bulunmalıdır:

-Çocuğun 5 yaşından büyük olması,
- İç çamaşırlarına ya da yatağa tekrarlayıcı şekilde idrar kaçırmanın olması,
-Bu durumun haftada en az 2 kez olmak üzere 3 aydır devam etmesi,
-Çocuğun günlük yaşam etkinlikleri, sosyal uyumu ve akran ilişkileri konusunda işlevselliğinin etkilenmesi,
-Bu durumun başka bir tıbbi hastalıktan bağımsız olarak bulunması gerekmektedir.

NEDENLERİ:

A. BİYOLOJİK NEDENLER:

1.Ailesel Yatkınlık: Enüretik çocukların %70-75’inin birinci dereceden akrabalarında da benzer bir öykü vardır.

2.Mesane fizyoloji ile ilgili sorunlar: İşlevsel mesane kapasitesinin daha düşük olması, mesane dolmadan kasılma ve boşalma, gündüzleri sık ve az idrara çıkma, uyku sırasında mesanede kasılma, üretral sfinkterin gücünün normalden az olması.

3.Gelişimsel sorunlar: Gelişimsel gecikmenin olması

4.Hormonal Etkenler: Enüretiklerde ADH’nun (anti diüretik hormon) normalde geceleri görülen artışının gecikmesi.

B. PSİKOSOSYAL NEDENLER:

1.Tuvalet Eğitimi:Tuvalet eğitimine erken başlama, katı tuvalet eğitimi, anne-babanın uygunsuz veya ilgisiz tutumları örnek durumlardır. Tuvalet eğitimine 1,5- 2,5 yaş civarında başlanması daha uygun olur. Bu dönemde çocuk tuvalete uygun aralıklarla götürülür ve tuvaletini uygun yere yapması desteklenir. Çocuk tuvaletini söylemeye başlar başlamaz artık geceleri de bezsiz yatırılabilir.

2.Zorlu yaşam olayları:Aile düzenindeki önemli değişiklikler ve kayıplar, ölümler, ayrılıklar, boşanma, geçimsizlikler, hastalıklar ya da okulda başarısızlıklar, kardeş doğumu

TEDAVİ:

5–6 yaşından önce tedaviye başlanması nadirdir. Bu yaşlardan önce idrar kaçıran çocuğu olan ana babalara problemlerine çözüm bulmak için danışmanlık ve bilgilendirme yapılır. Fakat 6 yaşından büyük olanlara daha aktif tanı ve tedavi sürecine gereksinim vardır. Tedavi yönteminin seçimi nedensel etkenlere, çocuğun yaşına, sorunun sıklığına, sonuçlarına ve durumun aciliyetine göre değişmektedir.

1. Motivasyon Teknikleri

A-Kayıt tutma ve ödüllendirme: Çocuk ıslak veya kuru geceleri bir takvim üzerinde işaretler. Yazma bilmeyenler güneş, yağmur resmi ile, bilenler yazı ile belirtebilirler. Bu işaretler kesinlikle çocuğun kendisi tarafından konulmalıdır. Haftalık kontrollerde kuru günler çoksa ödüllendirilir (çocukla onun istediği bir oyun oynayarak vs.) Duygusal içerikli ödüller (aferin denmesi, kucaklama, başını okşama, başarısını abartma vs.) ve somut ödüller de (oyuncak, yiyecek vs.) daha etkilidir

B-Sıvı kısıtlanması ve gece uyandırma: Akşam yemeğinden sonra sıvı alınmasının (çay, kola, karpuz vs.) kısıtlanması uykudaki idrar miktarını azaltabilir

2. Mesane Jimnastiği

A-Mesane Eğitim Egsersizleri: Her gün belli zamanda, genellikle sabahları veya okuldan sonra, çocuğun fazla miktarda sıvı içmesi (500 cc kadar) ve idrar yapmayı mümkün olduğu kadar ertelemesi istenir. Atılan volüm haftada birkaç defa ölçülür. Amaç, yeteri kadar idrarı tutabilen bir mesane kapasitesine ulaşmaktır.

B-Sfinkter Eğitim Egzersizleri: Çocuktan gündüz idrarını yaparken birçok defa aniden kesmesi ve tekrar yapması istenir

3. Koşullandırma (Alarm cihazı): Çocuğun az miktarda idrar yapmasıyla bile etkin duruma geçen alarmlar yer alır. Çocuk idrarını yapmaya başladığında zil çalar. Çocuk uyanır, anahtarı kapatır ve mesanesini boşaltmak için kalkar.

4. İlaç Tedavisi: Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları (Pediyatri), Çocuk Cerrahisi ve Çocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları uzmanları tarafından değerlendirildikten sonra, nedene yönelik olarak düzenlenmesi ve belli aralıklarla kontrol edilmesi gerekmektedir.